Verslag van de raadsvergadering van 3 maart 2022.
Gemeenschappelijke Regeling “een gedrocht”.
Het was de laatste vergadering van de zittende raad en betrof slechts ėėn onderwerp en wel het voorstel inzake Empatec, de businesscase Werkleer bedrijf Fryslân-West 2022-2026.
Voordat de voorzitter, burgemeester Sjerps, het onderwerp aan de orde stelde, vroeg zij aandacht voor de oorlogssituatie in Oekraïne en de daaruit voortkomende vluchtelingenproblematiek.
Net als andere gemeenten zal ook Harlingen zich ruimhartig opstellen om onderdak te zoeken voor de vluchtelingen. Er lopen al diverse contacten hierover o.a. via de Veiligheidsregio Fryslân. Intussen hebben we al kunnen lezen over vluchtelingen, die via de contacten van de heer Mintjes, opvang hebben gekregen in de Maritieme Academie. Alle hulde hiervoor.
Empatec – de businesscase en de governance (bestuur/toezicht):
Ruim twee jaar, nadat we in de Leeuwarder Courant van 30 november 2019 konden lezen, dat Empatec een verlies had geleden van 1,2 miljoen euro, kreeg de raad van Harlingen, maar gelijktijdig ook die van Waadhoeke en de Fryske Marren, een voorstel voorgelegd inzake de zogenaamde businesscase en de omvorming van Empatec tot een Werkleerbedrijf met bijbehorend bestuur en toezicht.
In die tussenliggende periode zijn door ons en andere partijen meermaals kritische vragen gesteld aan wethouder Schoute over het hoe en waarom. We kregen eerder informatie uit de krant, dan via de wethouder.
Hij verschool zich steeds vaker achter onderzoek door adviesbureaus naar de oorzaken voor het financiële debacle en vervolgopdrachten over onderzoek naar de businesscase en de toekomst van Empatec.
Vragen naar zijn verantwoordelijkheid als toezichthouder, samen met de andere wethouders van de deelnemende gemeenten in de Gemeenschappelijke Regeling, liet hij onbeantwoord.
Ook anderen, zoals de Raad van Commissarissen speelden hierin een rol en natuurlijk de directie. Met de directeur werd intussen een afvloeiingsregeling getroffen…..
Tot kort voor het uitkomen van de slechte financiële positie van het bedrijf eind 2019 lieten hij en zijn voorganger, ex-wethouder Kuiken, zich altijd zeer lovend uit over Empatec.
Het bedrijf werd steeds als voorbeeld gesteld voor goed bestuur en financieel management richting andere sociale werkbedrijven, zoals Caparis.
Tot “de lijken uit de kast vielen”!
Naar onze mening is hier het spreekwoord van toepassing:
Ze hieven het glas, deden een plas en alles bleef zoals het was.
Er moest uiteindelijk 5 miljoen euro kapitaal bijgestort worden door de deelnemende gemeenten om het bedrijf overeind te houden, plus een extra verhoging tot 3000 euro per SE-werknemer per jaar.
Sinds de officiële bekendmaking van de businesscase en de bijbehorende voorstellen (januari 2022) zijn er allerlei informatieve bijeenkomsten georganiseerd om de raadsleden in te lichten.
Dit verdient een compliment. Kennelijk heeft men geleerd van de slechte communicatie in het verleden in de Gemeenschappelijke Regeling richting de raad.
Intussen is duidelijk geworden, dat de grootste gemeente in dit verband, Sudwest Fryslân, niet gezamenlijk optrekt met de andere drie gemeenten. Zij zullen dit jaar een eigen Brede Verkenning uitvoeren naar de toekomst van Empatec.
Alle opties liggen daarbij open.
Volgens wethouder Schoute hoeft dit geen belemmering te zijn om het voorliggende voorstel aan te nemen. In januari 2022 heeft de heer Schoute een uitspraak gedaan, waarin hij zei, dat “hij niets ziet in een plan, waarbij Sudwest Fryslân meerderheidsaandeelhouder wordt van sociaal Werkbedrijf Empatec”. Dat zijn wel stoere uitspraken, maar het ontbreekt hier naar onze mening aan realisme.
Harlinger Belang heeft juist tevergeefs gepleit om die gemeente de tijd te gunnen “hun ei” te leggen, alvorens tot besluitvorming te komen. Deze gemeente heeft gelet op hun aandeel in de GR (meer dan 60%) destijds ook het grootste offer (ruim 3 miljoen euro) moeten brengen in de kapitaalinjectie.
Het lijkt ons voor de onderlinge verhoudingen ook een betere keus. Maar solidariteit en eenheid is in dezen kennelijk niet van toepassing. Een voorbode voor de toekomst…?
Terugkomend op het voorstel:
Harlinger Belang is van mening, dat er goede stappen worden gezet in de businesscase om tot een zo genoemde, nuloptie te komen in de toekomst. Ook het pleidooi van de huidige interim directeur, de heer Geerling, geeft ons meer vertrouwen.
Omvorming tot een Werkleerbedrijf had o.i. al veel eerder gemoeten gezien het feit, dat het kabinet Rutte/VVD en Asscher/PvdA al in 2015 de Participatiewet ingevoerd heeft.
Hierin is geregeld, dat de toestroom van WSW’ers naar de Sociale Werkplaats afgeknepen werd.
Dan had je in je business model hier toch rekening mee hebben moeten houden, VVD wethouder Schoute?
Waar wij grote vraagtekens bij plaatsen is het feit, dat weer wordt gekozen voor bestuur/toezicht via een Gemeenschappelijke Regeling, zeg maar de GR 2.0.
De raad wordt hiermee weer op afstand gezet in zijn controlerende taak en is weer afhankelijk van wethouders, waarbij gebleken is, dat zij tekort schieten in kennis en kunde en niet transparant zijn in hun communicatie richting raad.
Wij ervaren een GR als “een gedrocht”.
Verder zijn wij van mening, dat de gemeente Sudwest Fryslân de tijd gegund moet worden om zijn Brede Verkenning uit te voeren, waarna echte, gezamenlijke, definitieve besluitvorming kan plaats vinden met alle vier deelnemende gemeenten.
Verder staat in ons verkiezingsprogramma niet voor niets, dat Harlinger Belang een onderzoek wil laten uitvoeren door een onafhankelijk adviesbureau naar een eventueel uittreden uit de GR.
Dit is de onderbouwing en motivatie voor onze tegenstem.
Op naar de verkiezingen op 16 maart a.s.
Wij wensen alle partijen een goede campagne en een goed resultaat toe.
Fractie Harlinger Belang,
Jappie Saakstra en Ida Soolsma.
Denk mee, doe mee, stem HB.
